Έχουμε ήδη διευκρινίσει ότι η διαπραγμάτευση περιθωρίου προϋποθέτει τη χρήση του δανειακού κεφαλαίου, όταν ένας επενδυτής δανείζεται περιουσιακά στοιχεία από τον μεσίτη του για να πραγματοποιήσει πράξεις στο Forex. Για καλύτερη κατανόηση αυτού του κεφαλαίου, ας μελετήσουμε την αρχή του κύκλου εργασιών των ταμειακών περιουσιακών στοιχείων στο κράτος. Φανταστείτε ότι σχηματίζεται ένα νέο κράτος. Υπάρχει πληθυσμός σε ηλικία εργασίας, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη χρήματα στο κράτος, οπότε τι να κάνουμε σε αυτήν την περίπτωση; Η Κεντρική Τράπεζα του εικονικού μας κράτους αναθέτει στο Νομισματοκοπείο την έκδοση των τραπεζογραμματίων του τυπικού σχεδίου. Ας υποθέσουμε ότι τα τραπεζογραμμάτια εκδίδονται, αλλά πώς διανέμονται στον πληθυσμό; Ο αριθμός των εμπορικών τραπεζών εμφανίζεται στο κράτος για να δανειστεί από την Κεντρική Τράπεζα. Η πίστωση, όπως γνωρίζουμε, δεν χορηγείται χωρίς ειδικό σκοπό, οι τόκοι για την πίστωση θα πρέπει να καταβάλλονται με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτή είναι η βασική στιγμή της διαμόρφωσης της νομισματικής πολιτικής. Η Κεντρική Τράπεζα καθορίζει το επιτόκιο στο οποίο πιστώνονται οι εμπορικές τράπεζες. Σε διαφορετικές χώρες ένα τέτοιο ποσοστό ονομάζεται διαφορετικά. Στη Ρωσία ονομάζεται επιτόκιο αναχρηματοδότησης (interest rate). Σε άλλες χώρες μπορεί να ονομαστεί interest rate, base rate, key rate, κ.λπ. Ωστόσο, ας επιστρέψουμε στο εικονικό μας κράτος. Τώρα οι εμπορικές τράπεζες έχουν χρήματα και αυτές, με τη σειρά τους, αρχίζουν να χορηγούν δάνεια σε οργανισμούς με υψηλότερο επιτόκιο από το επιτόκιο αναχρηματοδότησης. Με αυτόν τον τρόπο, οι εμπορικές τράπεζες αποκομίζουν κέρδη από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων της πίστωσης. Οι οργανισμοί οργανώνουν επιχειρήσεις, προσλαμβάνουν υπαλλήλους και τους δίνουν μισθούς. Ως αποτέλεσμα των επιχειρηματικών διαδικασιών σε οργανισμούς παράγονται αγαθά (ή παρέχονται υπηρεσίες). Οι οργανισμοί λαμβάνουν κέρδη και αποπληρώνουν τα δανεισμένα περιουσιακά στοιχεία και τους τόκους στις εμπορικές τράπεζες. Οι εμπορικές τράπεζες, με τη σειρά τους, αποπληρώνουν τις πιστώσεις προς την Κεντρική Τράπεζα. Ως αποτέλεσμα, τα χρήματα διανέμονται μέσω του κράτους. Φυσικά, αυτό είναι ένα πολύ απλοποιημένο σχήμα, αλλά πολύ σημαντικό για τη μελέτη της συναλλαγής δανειακών κεφαλαίων στο Forex.
Το επιτόκιο είναι ένας από τους σημαντικότερους ρυθμιστές των ποσοστών πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός είναι η ποσοτική αύξηση των ταμειακών διαθεσίμων σε κυκλοφορία. Με άλλα λόγια, όταν αυξάνεται ο αριθμός των τραπεζογραμματίων που κυκλοφορούν, μπορεί κανείς να αγοράσει περισσότερα αγαθά για αυτά. Σε αυτήν την κατάσταση οι οργανισμοί προσπαθούν να αυξήσουν τις τιμές για αγαθά και υπηρεσίες, με αποτέλεσμα τα χρήματα να πέφτουν σε αξία. Προκειμένου να επιβραδυνθεί η αύξηση του πληθωρισμού, είναι απαραίτητο να μειωθεί το ποσό των διαθεσίμων σε κυκλοφορία. Έτσι, το κράτος αυξάνει τα επιτόκια. Η άνοδος του επιτοκίου που χρησιμοποιείται για τον περιορισμό του πληθωρισμού, εκ πρώτης όψεως, δεν είναι εμφανής. Όσο υψηλότερο είναι το επιτόκιο, τόσο υψηλότερος θα είναι ο τόκος για τις πιστώσεις που χορηγούνται στους οργανισμούς από τις εμπορικές τράπεζες. Κατά συνέπεια, οι οργανισμοί έχουν λιγότερα χρέη, η παραγωγή επιβραδύνεται, ο μισθός καταβάλλεται σε μικρότερα ποσά και, ως αποτέλεσμα, μειώνεται η ποσότητα των ταμειακών περιουσιακών στοιχείων σε κυκλοφορία. Ως παρενέργεια αυτής της "παρέμβασης" το επίπεδο της ανεργίας αυξάνεται στο κράτος λόγω της μείωσης της παραγωγής. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορούμε να δούμε ότι όλες οι διαδικασίες στο κράτος είναι αλληλένδετες.
Γιατί τα χρειάζεται όλα αυτά ένας επενδυτής; Ας εξετάσουμε ένα παράδειγμα, όταν σκοπεύουμε να αγοράσουμε δολάρια ΗΠΑ για τα ιαπωνικά γιεν. Ανοίγουμε λογαριασμό 1.000 $ με έναν μεσίτη. Έχουμε ήδη συζητήσει ότι η αρχή της διαπραγμάτευσης περιθωρίου μάς επιτρέπει να αγοράζουμε τα δολάρια για τα γιεν, ακόμα κι αν δεν έχουμε τα γιεν. Ωστόσο, πρέπει να καταλάβουμε ότι δανειζόμαστε αυτά τα γιεν από τον μεσίτη! Αγοράζουμε δολάρια για αυτούς (ο μεσίτης τα αγοράζει για εμάς). Μια ακόμη σημαντική στιγμή, τα αγορασμένα δολάρια παραμένουν στον μεσίτη, δεν τα διαθέτουμε. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πουλήσουμε αυτά τα δολάρια πίσω για τα γιεν, δηλ. να κλείσουμε τη θέση με κέρδη ή ζημιές. Αυτό σημαίνει ότι ο μεσίτης κατέχει τα αγορασμένα δολάρια. Τα δανείζουμε δηλαδή στον μεσίτη.
Έχουμε ήδη συζητήσει ότι εάν δανειστούμε περιουσιακά στοιχεία, θα πρέπει να πληρώσουμε το αντίστοιχο επιτόκιο δανείου. Δεδομένου ότι όλες οι συναλλαγές στο Forex γίνονται σε διατραπεζικό επίπεδο, χρησιμοποιείται το επιτόκιο, το οποίο καθορίζεται από την Κεντρική Τράπεζα. Σε αυτό, εάν έχουμε ήδη δανειστεί τα δολάρια ΗΠΑ, αποπληρώνουμε το επιτόκιο που καθορίζεται από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve Bank). Εάν δανειστούμε τα ιαπωνικά γιεν, τότε αποπληρώνουμε το επιτόκιο που έχει καθορίσει η Ιαπωνική Κεντρική Τράπεζα (Τράπεζα της Ιαπωνίας). Σε διαφορετικές χώρες λειτουργούν διαφορετικά επιτόκια.
Το επιτόκιο αντιπροσωπεύεται σε ετήσιο επιτόκιο σε ποσοστό (%). Για παράδειγμα, εάν το επιτόκιο στην Ιαπωνία είναι 0.5% και 0.3% στις ΗΠΑ, σημαίνει ότι για τα ιαπωνικά γιεν που δανείζεται ο μεσίτης πρέπει να πληρώνουμε 0.5% ετησίως από το ποσό της πίστωσης. Από την άλλη πλευρά, ο μεσίτης πληρώνει 3.0% ετησίως για τα δολάρια ΗΠΑ που δανείστηκε από εμάς. Λάβετε υπόψη ότι αυτή η αρχή λειτουργεί μόνο εάν η ανοιχτή θέση long σε USD/JPY δεν κλείσει για μερικές ημέρες. Σημαίνει ότι τα επιτόκια υπολογίζονται καθημερινά στις ανοιχτές θέσεις! Αν κλείσουμε τη θέση την ημέρα που την ανοίξαμε, τότε δεν λαμβάνονται υπόψη τα επιτόκια. Ας υποθέσουμε ότι η θέση μας άνοιξε μέσα σε έναν μήνα και στο τέλος του μήνα αποφασίσαμε να την κλείσουμε. Για απλοποίηση, ας υποθέσουμε ότι η τιμή BID είναι ίση με την τιμή ASK, η ισοτιμία USD/JPY παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη για τον μήνα. Δεν κερδίσαμε από τη διαφορά μεταξύ των τιμών. Τι γίνεται με τις πιστώσεις; Πρέπει να πληρώνουμε στον μεσίτη 0.5% ανά έτος μηνιαίως, δηλ. περίπου 0.5% / 12 = 0.04% του δανεισμένου ποσού. Θα πρέπει να πληρώσουμε αυτό το ποσό σε γιεν, αλλά όλοι οι υπολογισμοί μετατρέπονται στο νόμισμα του λογαριασμού μας, σε αυτήν την περίπτωση - σε δολάρια ΗΠΑ στην τιμή πώλησης σε τιμή USD/JPYt. Ο μεσίτης θα πρέπει να μας πληρώνει 3.0% ετησίως ανά μήνα, δηλ. 3.0% / 12 = 0.25% του δανεισμένου ποσού σε δολάρια. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το δανεισμένο ποσό, το οποίο οφείλουμε σε γιεν, και το ποσό που μας δίνεται σε δολάρια, ισοδυναμούν με τον όγκο της ανοιχτής θέσης, δηλ. τον όγκο ενός lot, μίνι lot ή micro lot, ανάλογα με τον όγκο του lot που χρησιμοποιούμε. Ας υποθέσουμε ότι η θέση άνοιξε με ένα μίνι lot (1 μίνι lot ισούται με 10.000 $). Στη συνέχεια, στο παράδειγμά μας θα κερδίσουμε στη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων 0.25% - 0.04% = 0.21% του όγκου του μίνι lot, δηλ. περίπου 10.000 * 0.0021 = 21 $.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι εάν ανοίγαμε μια θέση short στο δολάριο ΗΠΑ (πουλούσαμε τα δολάρια για τα γιεν Ιαπωνίας), τότε θα χάναμε 21 $ στη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων. Το αν κερδίζετε ή χάνετε από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων εξαρτάται από το νόμισμα που τίθεται υπό διαπραγμάτευση και τον τύπο της ανοιχτής θέσης (long ή short). Το ποσό που καταβάλλεται επί του επιτοκίου είναι οι τραπεζικοί τόκοι. Στη διαπραγμάτευση περιθωρίου ο τραπεζικός τόκος κερδίζεται πάντα στο νόμισμα, το οποίο αγοράζεται και πληρώνεται στο νόμισμα για το οποίο πωλείται.
Όπως μπορούμε να δούμε, είναι δυνατό να κερδίσετε στο Forex όχι μόνο από τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών, αλλά και από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων. Ο τύπος διαπραγμάτευσης που προϋποθέτει κέρδος από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων, ονομάζεται διαπραγμάτευση μεταφοράς. Δεν πληρώνουν όλοι οι μεσίτες τους τραπεζικούς τόκους, υπάρχουν κάποιοι που επωφελούνται από το επιτόκιο, αλλά δεν το επιστρέφουν ποτέ. Τα τρέχοντα επιτόκια ορισμένων χρηματιστών μπορεί να διαφέρουν από τα επιτόκια που καθορίζει η Κεντρική Τράπεζα των αντίστοιχων χωρών και επίσης μπορεί να αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε τον μεσίτη για το θέμα της πληρωμής τραπεζικών τόκων πριν ανοίξετε τον λογαριασμό σε αυτόν τον μεσίτη! Έχοντας ανοίξει μια θέση, θα πρέπει να κατανοήσετε με σαφήνεια τις συνιστώσες των εσόδων και των δαπανών σας, προκειμένου να μην ανοίξετε μια συγκεκριμένη ζημία ή να μην την κλείσετε με απώλειες. Σε αυτήν την περίπτωση η θέση θα πρέπει να κλείσει με τον τρόπο που θα καλύπτει τα spreads και τις δαπάνες για τους τραπεζικούς τόκους.
Η έννοια του τραπεζικού τόκου και του επιτοκίου μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση τον νεοφερμένο, γι' αυτό αν δεν θέλετε να ασχοληθείτε με αυτές τις έννοιες, μην αφήσετε τις θέσεις σας από τη μια μέρα στην άλλη. Χρησιμοποιήστε την αποκλειστική στρατηγική των ημερήσιων συναλλαγών. Εάν η θέση ανοίξει και κλείσει εντός μίας ημέρας, τότε δεν θα ληφθούν υπόψη οι τραπεζικοί τόκοι.
Έχουμε ήδη συζητήσει ότι δεν υπάρχουν ενεργές συναλλαγές στο Forex τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα. Γι' αυτό και οι τραπεζικοί τόκοι μπορούν να μετρηθούν άνισα μέσα στην εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι οι τραπεζικοί τόκοι δεν υπολογίζονται στις αργίες και το αντίστοιχο μέρος τους διανέμεται στις ημέρες της εβδομάδας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν 7 ημέρες την εβδομάδα, μπορούμε να έχουμε την κατάσταση, όταν για Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη και Παρασκευή οι τραπεζικοί τόκοι αντιστοιχούν στο 1/7 αντίστοιχα, αλλά αποτελούν το 3/7 την Τετάρτη. Κατά κανόνα, οι χρηματιστές δημοσιεύουν πίνακες στους οποίους δείχνουν την κατανομή των τραπεζικών τόκων τις ημέρες της εβδομάδας. Μην ξεχνάτε ότι οι τραπεζικοί τόκοι υπολογίζονται καθημερινά! Είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ότι οι χώρες μπορούν να προσαρμόσουν τα επιτόκιά τους κατά καιρούς για να ελέγξουν την οικονομική κατάσταση σε μια χώρα. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να παρακολουθούμε τις παγκόσμιες οικονομικές ειδήσεις, ώστε να αντιδρούμε στις αλλαγές που προκαλεί το θέμα των οικονομικών δεικτών.
